ماسکهای n95 و n99 برای پیشگیری از آلودگی هوا و همچنین از مبتلا نشدن به بیماریهای کشندهای که به سیستم تنفسی شما آسیب میزند مانند: ویروس کرونا تا حدودی جلوگیری میکند. آشنایی شما با انواع ماسک تنفسی تا چه حد است؟ انتخاب شما بین ماسک تنفسی فیلتر دار و معمولی، کدام است؟ تاثیرات ماسک N95 در حفظ سلامت شما چگونه است؟ برای آشنایی بیشتر در مورد ماسک ها و تجهیزات حفاظت سیستم تنفسی تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. ماسک های مختلفی تا به امروز وارد بازار شده اند که کیفیت آن ها و کاربری آن ها نیز با یکدیگر متفاوت بوده. در این مطلب به معرفی انواع ماسک تنفسی از جمله ماسکهای سوپاپدار و فیلتر دار میپردازیم. ماسک های استاندارد موجود شامل ماسک n95 و ماسک n99 میشود. ماسکهای تنفسی وسایلی بهداشتی ای هستند که به منظور حفاظت از سیستم تنفسی در برابر آلاینده ها و بیماری های ویروسی از جمله کرونا طراحی شده اند. استفاده از ماسک های تنفسی به شما در جلوگیری از استنشاق هوای آلوده یا انتقال بیماری کمک می کنند و تنفس با خیال راحت از مزایای استفاده از ماسک است.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع ماسک برای پیشگیری از بیماری های ویروسی و آلودگی هوا
ماسک های حفاظت تنفسی شامل دو دسته است:
دسته اوّل: ماسکهای تصفیه کننده هوا (Air Purifying Respirators)
این نوع ماسک ها آلاینده های موجود در هوای استنشاقی را میگیرند و خود شامل 4 نوع می باشند
- ماسک های حذف کننده ذرات
- ماسک های حذف کننده بخارات و گازها
- ماسک های الکتریکی تصفیه کننده هوا
- ماسک های نجات
دسته دوّم: ماسک های انتقال دهنده هوای اتمسفری
این نوع از ماسک ها، از طریق منبعی غیر از هوای اطراف، هوا را تأمین میکنند. در شرایطی قابل استفاده هستند که یا جهت حذف آلاینده موجود در هوای محیط فیلتر مناسب وجود نداشته باشد و یا تراکم اکسیژن در محل کمتر از 21% باشد.
ماسک های N95 حذف کننده ذرات
ماسکn95 فیلتردار یکی از ماسک های مناسب در برابر آلودگی ها به شمار می آید. نامگذاری آن طبق استاندارد NIOSH برای درجه فیلتراسیون ماسک ها می باشد که n به معنی عدم مقاومت نسبت به روغن و 95 به معنای فیلتر کردن ذرات گرد و غبار بیش از 95 درصد می باشد. ماسک های حذف کننده ذرات، از انواع ماسک های تنفسی فیلتر دار هستند و از ورود گرد و غبار جلوگیری می کنند. در ساخت این ماسکها از مواد فیبری و الیافی از جمله کاغذ، نمد یا پارچه برای جلوگیری از ورود آلایندهها استفاده میکنند. فیلتر استفاده شده در این ماسک ها بر اساس استاندارهای اروپایی به سه گروه N، R و P دسته بندی می شوند.
- گروه N، ماسکهایی هستند که برای استفاده در اتمسفرهایی با ذرات غیر روغنی،کاربرد دارند.
- گروه های R و P نیز با فیلترهای مقاوم در برابر ذرات روغنی یا فیلترهای عایق روغن ساخته می شوند.
موارد کاربرد ماسک های N95
به طور کلی برای مقابله با بیماری هایی که نیاز به رعایت احتیاط هوایی دارند و یا هر بیماری که نیاز به رعایت احتیاطات قطرات دارد استفاده از ماسک N95 الزامی است. از ماسک های صورت معمولی و جراحی نمی توان بجای ماسک های N95 استفاده کرد، چرا که نمی توانند ذرات بسیار کوچک را حذف کنند. این ماسک ها بخشی از راهبرد کنترل عفونت هستند زیرا ماسک های صورت می توانند میزان ارتباط بزاق و ترشحات تنفسی شما با دیگران را کاهش دهد. از بیماری هایی که در برابر آنها ملزم به استفاده از ماسک های فیلتر دار N95 هستید می توان به کرونا ویروس اشاره کرد که شیوع بالایی در سراسر جهان دارد.
تفاوت بین ماسک هایn95 و n99 چیست؟
تفاوت بین ماسک هایn95 و n99بیشتر در کارایی فیلتراسیون آنها می باشد. ماسک n95 در مقابل مایعات و جامدات روغنی کاربردی ندارد، و محافظت آن بیشتر در برابر ذرات گرد و غبار است. هرچه راندمان ماسک از درصد بالایی برخوردار باشد ذرات ریزتری هم فیلتر خواهند شد. ازینرو ماسک n95دارای 95 درصد مقاومت در برابر آلاینده های موجود در هوا است. در مقابل، ماسک های n99 دارای قابلیت فیلتر آلاینده ها تا 99 درصد است. این بدان معناست که ماسک n99 می تواند ذرات معلق خیلی ریز (0/3 میکرون) را فیلتر نماید.
ویژگی های ماسک های n95، n99
یکی از ویژگی ماسک های سری Nاین است که در برابر روغن به هیچ عنوان مقاوم نیستند. و فقط در برابر آلایندههای غیر روغنی مقاومت می کنند. قابلیت استفاده از ماسک های سری N تا زمانی است که آسیب فیزیکی به آنها وارد نشده، و همچنین مشکلی برای تنفس ایجاد نکرده است. ماسک N99 نانو پاک، تشکیل شده از چند لایه است و بهترین محافظ در مقابل آلاینده هاست. یکی از لایههاي میانی N99 حاوی نانو الیافی با قطری حدود 100 تا 300 نانو متر است که براي جلوگیري از ورود آلایندههای خطرناک موجود در هوا به دستگاه تنفسی به کار رفته است. ماسکهاي نانو الیاف بر اساس استانداردهاي جهانی داراي راندمان % 99 در جذب ذرات و کمترین میزان نفوذپذیری ذرات جامد و مایع را دارند.
ماسک n99 بهتر است یا ماسک n95؟
اگرچه ماسک های سری N دارای مواد اولیه و ساختار نسبتا مشابهی هستند، اما کاملا همانند یکدیگر نیستند و در تعداد و جنس لایهها متفاوت هستند.
روش استفاده از ماسک فیلتر دار
- قبل از تماس دست ها با ماسک حتماً آنها را با آب و صابون بخوبی بشویید.
- بعد از خارج کردن ماسک ازجعبه حتماً آن را از نظر عدم وجود پارگی و یا سوراخ شدگی بررسی نمایید.
- قسمت بالای ماسک دارای قطعه ای است که باعث محکم شدن ماسک بر روی بینی می شود. بنابراین از این طریق قسمت بالای ماسک قابل تشخیص می باشد.
- ماسک را طوری روی صورت قرار دهید که به طور کامل قسمت های تنفسی را بپوشاند، بند ها و یا کش های نگاهدارنده و محکم کننده ماسک باید بدرستی در پشت سر قرار گیرد.
- از طریق دم و بازدم قرارگیری صحیح ماسک را بر روی دهان و بینی کنترل خود کنترل کنید. توجه کنید در زمان دم نباید هوا از کنارهای ماسک وارد دهان شود. هوای ورودی تنها باید از طریق فیلتر ماسک به دهان وارد گردد. در زمان بازدم نیز نباید هیچگونه هوایی از کناره های ماسک خارج شود.
مدت زمان استفاده از ماسک n95
توجه داشته باشید که هر زمان متوجه شدید که هوای داخل ماسک بو یا مزه گرفته است و یا دچار تغییر رنگ شده لازم است فیلتر ماسک عوض شود چنانچه ماسک یکبار مصرف بوده یا فیلتر آن غیرقابل تعویض باشد ماسک جدیدی جایگزین کنید. در صورت دیدن آلودگی بر روی ماسک حتماً آن را تعویض کنید. مورد دیگر که بر مدت زمان استفاده از ماسک تاثیر می گذارد سوراخ شدن ماسک یا خارج شدن آن از فرم و حالت اولیه می باشد در این صورت ماسک جدیدی باید جایگزین شود.
تاریخ انقضا ماسک فیلتر دار
در حالت کلی عمر مفید ماسک فیلتردار n95 تا 8 ساعت کاری برآورد شده است.
تقلبی بودن ماسک n95
ماسک n95 تقلبی هم در بازار موجود است یک راه تشخیص اصل از تقلبی آن از روی قیمت های عرضه شده است که می توان پی به تقلبی بودن آن برد. همچنین نوع تقلبی آن ممکن است کارایی یک ماسک اصل را در مقابله با آلاینده ها و بیماری ها را نداشته باشد و خیلی زود فرم اولیه ی خود را از دست می دهد.
موارد احتیاطی لازم در استفاده از ماسک N95
- این ماسک یکبار مصرف است.
- افراد دارای مشکلات تنفسی و قلبی لازم است قبل از استفاده از ماسک با پزشک مشورت کنند.
- بعد از دست زدن به ماسک حتماً دست های خود را بشویید.
- چنانچه تنفس شما با ماسک دچار مشکل شده است آن را دور بیندازید.
- برای دور اندختن ماسک لازم است آن را داخل پلاستیک گذاشته و بعد در سطل زباله بیندازید.
- اگر ماسک دچار کثیفی، آسیب فیزیکی مثل شل شدن نوارهای کشی، عدم فیکس شدن آن روی صورت، شکسته شدن قطعه فلزی روی بینی و...شده باشد دیگر قابل استفاده نیست.
- از لمس سطح داخلی ماسک اجتناب کنید.
- قبل از پوشیدن یا تنظیم ماسک N95 که قبل پوشیده شده است، دستکش تمیز غیراستریل پوشیده و بعد از پوشیدن یا تنظیم، دستکش را دور بیندازید.
- از استفاده از ماسک N95 بطور مشترک اجتناب شود.
ماسک های طبی N95 برای استفاده ی عمومی
سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA ماسک های طبی N95 فیلتر کننده ی معینی را برای عموم مردم مشخص کرده است. برای انجام وظیفه به صورتی که انتظار می رود ماسک های طبی N95 باید به طور کامل و محکم روی صورت قرار بگیرند. به طور کلی، برای قرار گرفتن درست ماسک روی صورت باید ماسک طبی را روی صورت قرار داده و بندهای آن را به قدری محکم کنید که ماسک طبی محکم و راحت روی صورت شما قرار گیرد.
برای بستن مناسب ماسک های طبی به دستورالعمل تولید کننده مراجعه کنید. به طور کلی مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها (CDC) استفاده از ماسک های صورت و ماسک های طبی را در منزل و محیط های اجتماعی توصیه نمی کند. البته این ماسک ها می توانند برای افرادی که در برابر بیماری ها از آنفولانزا تا دیگر بیماری های تنفسی آسیب پذیرتر هستند مناسب باشند. لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد زمان استفاده از ماسک های طبی N95 در منزل و محیط های اجتماعی با مسئول مراقبت های درمانی خود مشورت کنید. سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA ماسک های طبی زیر را برای استفاده ی عموم مردم در مواقع اضطراری پزشکی و سلامتی عمومی مشخص کرده است:
- ماسک طبی ذرات 3M ، 8670F
- ماسک طبی ذرات 3M ، 8612F
- ماسک طبی PASTURE TM F550G
- ماسک طبی PASTURE TM A520G
- روی این ماسک ها عبارت «نامناسب برای استفاده های حرفه ای» درج شده است.
ماسک های طبی N95 در مراکز درمانی و صنعتی
بیشتر ماسک های طبی N95 برای استفاده در مشاغل ساختمانی و سایر مشاغل صنعتی که کارگران در معرض گرد و غبار و ذرات ریز قرار می گیرند تولید می شود و توسط لابراتوار ملی تکنولوژي حفاظت شخصی (NPPTL) در موسسه ی ملی سلامت و ایمنی حرفه ای (NIOSH) که بخشی از مراکز پیشگیری و کنترل بیماری ها (DCD) است کنترل می شوند. روی این محصولات عبارت «برای استفاده های حرفه ای» درج می شود. اگرچه بعضی از ماسک های طبی N95 برای استفاده در مراکز مراقبت های درمانی تولید می شوند. درواقع، وسایل حفاظتی ماسک های طبی یک بار مصرف و دور انداختنی که توسط کارکنان بخش مراقبت های پزشکی در طول اعمال پزشکی برای محافظت دو جانبه از بیمار و تیم درمانی در مقابل انتقال میکرو ارگانیسم ها، ترشحات بدن و مواد ذره مانند استفاده می شوند. این ماسک های طبی N95 توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA به عنوان کلاس ۲، تحت 21 CFR 878. 4040 و CDC NOISH دسته بندی می شوند. با توجه به شرایط و محدودیت های معین ماسک های طبی N95 که تحت کد محصول MSH دسته بندی شده اند، از اخطار پیش فروش 510 (K) معاف هستند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA یک تفاهم نامه (MOU) با CDC NIOSH دارد که چارچوب همکاری و هماهنگی میان سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA و موسسه ی ملی سلامت و ایمنی حرفه ای (NIOSH) برای تعیین این زیر مجموعه از ماسک های طبی N95 را طرح ریزی می کند.
احتیاط های کلی برای ماسک های طبی N95
افراد دارای مشکلات تنفسی، قلبی و یا دیگر مشکلات پزشکی که تنفس را سخت می کنند باید پیش از استفاده از ماسک های طبی N95 با مسئول مراقبت های درمانی خود مشورت کنند، زیرا ماسک های طبی N95 می توانند تنفس را برای استفاده کننده سخت تر کنند. بعضی از مدل های این ماسک ها دارای دریچه ی بازدم هستند که می تواند بیرون دادن هوا را آسان تر کرده و میزان گرم شدن فضای زیر ماسک را کاهش دهد. توجه داشته باشید که ماسک های طبی N95 دارای دریچه ی بازدم نباید در مواقعی که لازم است شرایط استریل حفظ شوند مورد استفاده قرار گیرند. تمامی ماسک های طبی N95 تایید شده توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA یک بار مصرف هستند و عبارت «یک بار مصرف» روی آن ها درج شده است. اگر ماسک طبی شما خراب یا کثیف شد و یا در صورتی که تنفس با ماسک دشوار شود باید ماسک طبی را در آورده، آن را در زباله دانی مناسب انداخته و از ماسک دیگری استفاده کنید. برای دور انداختن مناسب ماسک طبی باید آن را در یک کیسه ی پلاستیکی قرار داده و سپس آن را در سطل زباله بیاندازید. بعد از دست زدن به ماسک طبی استفاده شده دست های خود را بشویید.
آنلاین سلامت