در این قسمت و در ادامه مقالات مربوط به ریفلاکس معده در شیرخواران به پاسخ برخی سوالات مطرح در زمینه ی تغذیه و نگهداری از نوزاد و شیرخوار مبتلا به ریفلاکس معده خواهیم پرداخت.همچنین به دلایل کلی ایجاد ریفلاکس معده در نورادان و کودکان پرداخته خواهد شد که چرا ریفلاکس معده در نوزادان بیشتر می باشد.
رفلاکس معده | ریفلاکس معده در نوزادان
اگر شیر خوار ریفلاکسی دارید
در این قسمت از مباحث مربوط به ریفلاکس معده ی شیرخواران به ذکر نکاتی در خصوص نگهداری از شیرخوار و شروع تغذیه ی تکمیلی که اغلب مورد سوال عزیزان مراجعه کننده می باشد،به طور خلاصه اشاره خواهیم داشت :
1. همانطور که قبلا" نیز اشاره شد برگشت محتویات اسیدی معده در نوزادان و شیرخواران ( ریفلاکس معده ) شایعترین اختلال گوارشی در کودکان زیر دوسال می باشد ( 70 درصد شیرخواران درجاتی از ریفلاکس معده را دارند که حدود 1/4 آنان نیاز به مراقبت های خاص و مصرف داروهای آنتی ریفلاکس خواهند داشت) شروع علایم معمولا" از بیست روزگی و پیک شدت آن در 3 ماهگی بوده ودر اکثر موارد و با کنترل مناسب بیماری و جلوگیری از بروز عوارض گوارشی و تنفسی تا پایان دوسالگی خود به خود از بین خواهد رفت.
2. همراهی آلرژی به مواد غذایی خاص با ریفلاکس معده و درماتیت اتوپیک شیرخواری ( به صورت خشکی پوست همراه دانه های پوستی خارش دار بخصوص در صورت،آرنج وزانوی شیرخوار) بسیار بالا و بسیاری از این شیرخواران به پروتیین موجود در شیر گاو و ترکیبات لبنی واکنشهایی از قبیل وجود خون در مدفوع،کولیک های شدید،بی قراری هنگام دفع مدفوع و اسهال یا یبوست را نشان خواهند داد.
3. اغلب نوزادان مبتلا در ابتدای ماه جهارم در طول روز از مکیدن سینه امتناع می کنند و از آنجا که مادر فقط در هنگام خواب نوزاد قادر به تغذیه ی مناسب کودک می باشد این کودکان در ماه چهارم وزن گیری کمتری نسبت به ماه های قبل خواهند داشت.
4. با توجه به نکات ذکر شده در بالا مادران شیرده به نوزاد در صورتی که از شیر خود برای تغذیه ی نوزاد استفاده نمایند لازم است رژیم غذایی فاقد شیر و لبنیات گاوی،انواع ادویه،سس ها،گوجه فرنگی و شکلات و قهوه را رعایت نمایند وجهت جلوگیری از کمبود کلسیم و ویتامین دی لازم است این مادران از مکمل های حاوی کلسیم و ویتامین دی استفاده نمایند.
5. از بوسیدن صورت نوزاد و تحریک پوست با حوله یا دستمالهای زبر و پرز دار اجتناب نمایید و از مرطوب کننده ی مناسب پوست صورت نوزاد استفاده نمایید،کمپرس گرم و مرطوب روی صورت نوزاد خارش پوست و بی قراری مربوط به آن را کاهش میدهد.
6. هرچند مصرف قطره ی عرق نعناع برای نوزاد به تنهایی باعث تشدید ریفلاکس میگردد ولی استفاده از مقادیر کم عرق نعناع مخلوط با آب ولرم ونبات سفید مسکن خوبی جهت کاهش کولیک در این نوزادان خواهد بود.
7. خواباندن نوزاد بروی شکم در هنگامی که مادر نزد شیرخوار است بروی سطوح سفت و خنک باعث کاهش درد در نوزاد و شیرخوار میگردد.
8. بعد از به خواب رفتن شیرخوار او را به پهلوی چپ و با زاویه 30 درجه به گونه ای که سر بالا تر از پاها قرار گیرد وضعیت دهید.
9. ازآنجا که نوزادان مبتلا هنگام آروغ زدن به علت بالا آمدن اسید معده در گلو ودهان احساس درد می کنند در برابر گرفتن آروغ مقاومت نشان می دهند لذا توصیه می شود اصرار بر زدن آروغ نوزاد و شیرخوار نداشته باشید.
10. در صورتی که شیرخوار به هر دلیل از شیرخشک نیز تغذیه می شود از شیر خشک های مناسب و مخصوص ریفلاکس و با آلرژی زایی کم استفاده نمایید.
11. در شیرخواران مبتلا به ریفلاکس معده شروع غذای کمکی در اروپا و امریکا از 90 روزگی توصیه میگردد که در کشور ما شروع غذای کمکی از ابتدای ماه پنجم ( بعد از واکسیناسیون 4 ماهگی ) با کاهش محسوس و برخی مواقع قطع علایم ریفلاکس همراه بوده است.
12. در هنگام شروع غذای کمکی از غذاهای ساده مانند بیسکویت مادر،انواع پوره ها،فرنی و حریره ی بادام می توانید استفاده کنید و به تدریج و به صورت روزانه مقدار و تنوع غذایی را بیشتر کنید.
13. هنگام غذا دادن به شیرخوار محدودیت های عمومی مانند عدم استفاده از عسل،اسفناج،سفیده ی تخم مرغ و شیر پاستوریزه به صورت مستقیم ( شیشه یا لیوان ) و محدودیت های خاص غذایی در مبتلایان به ریفلاکس مانند گوجه فرنگی،شکلات و کاکایو و ترکیبات لبنی گاوی را مدنظر داشته باشید.
14. شیرخواران و کودکان مبتلابه ریفلاکس معده اصطلاحا" هر وقت،هر چقدر و هرچیزی را که دوست دارند و کمتر باعث درد و تحریک معده در آنان می شوندخواهند خورد پس نگران نحوه ی خوردن،مقدار غذا و زمان غذا خوردن در این شیرخواران نباشید و سعی کنید به میل خودشان غذا بدهید افزایش مناسب معیار های رشد دلیلی بر کافی و مناسب بودن تغذیه ی آنان خواهد بود.
15. استفاده از پروبیوتیکها در این شیرخواران و شروع قطره ی آهن با شروع غذا مد نظر قرار گیرد.
16. تمام غذاهای ذکر شده در پشت برگه ی واکسیناسیون کودک مربوط به زیر یکسال قابل استفاده در این کودکان می باشد مگر کودک به ماده ی غذایی خاصی آلرژی داشته باشد که در این صورت باید آن را از رژیم غذایی وی حذف نمود.
17. استفاده از نور مستقیم خورشید حداقل نیمساعت روزانه برای کاهش احتمال ابتلا به نرمی حنجره،نشستن و ایستادن زود هنگام و مورد علاقه ی این شیرخواران و دندان درآوردن آنان سهم به سزا و غیر قابل انکار دارد.
18.شیرخواران مبتلا به ریفلاکس معده لازم است مانند سایرین از املاح و ویتامین های لازم برای بهبود رشدشان تا پایان دو سالگی استفاده نمایند.
19. از آنجا که شیرخوار مبتلا به ریفلاکس علاقه ای به جای گرم،پتو وبالشت ندارد اصرار به گرم نگهداشتن وی و استفاده از بالشت و پتو نداشته باشید.
20. برای بهبود کیفیت خواب شیرخوار و کمتر بیدار شدن او در طول شب حمام کردن شبانه،ماساژبدن قبل خواب،استفاده از غذاهای جامد و پر کالری در وعده ی غذایی شب،محل مناسب برای خواب (خنک و سفت)،استفاده از نور ملایم آبی در اطاق خواب توصیه می شود.
21 . شروع انواع سوپ های میکس شده از ماه ششم و سرلاک وشیربرنج در ماه هفتم تنوع غذایی شیرخوار را بهبود می بخشد.
22. در صورتی که شیرخوار به لبنیات گاوی حساسیت دارد از شیر دوشیده شده ی مادر،شیر سویا و شیرخشک رژیمی وی برای تهیه ی غذای او استفاده نمایید،استفاده از شیر بز و گوسفند در بسیاری موارد می تواند توسط شیرخوار تحمل شود.
در ادامه ی مقالات دکتر بهروز مقدادی به بررسی بیشتر بیماری های کودکان می پردازیم.
آنلاین سلامت